ދިވެހިން އުފަލުގައި، ދިވެހިން ހާލުގައި

ދައްކަން މިއުޅޭ ވާހަކަ އަކީ ގިނަބަޔަކު ހިތްހަމަ ޖެހޭ ވާހަކައަކަށް ނުވެދާނެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މިވާހަކައަކީ ނުދައްކައި ހުރެވޭ ވަރަށްވުރެ ސީރިއަސް ވާހަކައެކެވެ. މިވާހަކަ ދެއްކުމުން ރުޅި ގަދަވާނެ ގިނަ ބަޔަކުވެސް ތިބޭނެއެވެ. ނަމަވެސް ގިނަބަޔަކު ކަމަކާމެދު ދެކޭ ގޮތަކީީ އަބަދުވެސް އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތެއް ނޫންކަން ޔަގީނެވެ.
ބަރަކާތްތެރި ރަމަޟާން މަހަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންނަށް އަންނަ ނުހަނު އުފާވެރި މަހެކެވެ. މި މަހުގައި ކުނި ގޮނޑުތައް ބަލާލުމުން އެކަނިވެސް އެހެން މަސް މަހަށްވުރެ ގިނައިން އުކާފައި ހުންނަ ކާބޯތަކެތިން ދިވެހިންގެ "އުފާވެރިކަން" އަޅުގަނޑަށް ރަންމުޒުކޮށްދެއެވެ. ރޯދަމަސް ރާއްޖޭގައި އޮތީ ކިހިނެއްކަން ކިޔައި ނުދިނަސް އެނގިލައްވާނެއެވެ.

ހަމަޔަގީނުންވެސް ދިވެހިންގެ ތެރޭގައި ރޯދަ ވިއްލާނެ ގޮތެއް ނެތި، ފެނާ ބޭސް ފަރުވާ ލިބޭނެ ގޮތެއް ނެތް މީހަކު މަދުވާނެއެވެ.



ހާލުގައި ޖެހިފައި ތިބި ދިވެހިން:

ސީރިއާގެ "އަލް ހަވުލް" ކޭމްޕުގައި ހާލުގައި ޖެހިފައި ތިބި ދިވެހިން ވެސް ތިބީ ރޯދައަށެވެ. ނަމަވެސް އެމީހުންގެ ކޭމްޕުތަކުގެ ހާލަތު ވަރަށް ދަށެވެ. އެ ކޭމްޕުތަކުގައި ކަރަންޓެއް ނެތެވެ. ކާން ބޯން ލިބޭނެ ގޮތެއް ނެތެވެ. ފެން ހޯދަން ކުރަން ޖެހެނީ ބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. ކާއެއްޗެއް ލިބެނީ ބަޔަކު ކާއެއްޗެއް ދިއްކޮށްލީމަ އެވެ.

ސީރިއާއާއި އިރާގު ގުޅޭ ބޯޑަރުގެ ހަނަފަސް ސަހަރާގައި ތިބިއިރު، މެންދުރު އަވި އެހާގަދައެވެ. އަދި ރޭގަނޑުގެ ފިނިކަންވެސް އެހާ ގަދައެވެ.

ކޭމްޕުތަކުގައި ތިބި މީހުންނަށް އެހީތެރިވާނެ ގޮތެއް އިސްކަމެއް ދީގެން ހޯދަމުން އަންނަ ވާހަކަ ދިވެހި ސަރުކާރުން ވަނީ އަމިއްލަ ފަރާތްތަކަށް ދިން ސިޓީތަކުގައި ބުނެފައެވެ. ނަމަވެސް މިހާތަނަށްވެސް ސަރުކާރުން އެމީހުންނަށް އެއްވެސް އެހީތެރިކަމެއް ފޯރުކޮށް ދީފައެއް ނުވާކަމަށް ކޭމްޕުގައި ތިބި މީހުންގެ އާއިލާތަކުން ކަށަވަރުކޮށްދެއެވެ.

Syria gai thibi dhivehinge kankan bodu iskameh dheegen mi anany balamun: Sarukaaru https://t.co/i3E7wgcc34

— CNM (@cnm_mv) May 3, 2019

"މިތާ ތިބިއިރު ސަރުކާރުން އެއްވެސް އެހީތެރިކަމެއް ނުލިބޭ. އެހެން ގައުމުތަކުން އައިސް އެމީހުންގެ މީހުން އެބަ ގެންދޭ. އެކަމު މިހާ ދުވަސް ވާއިރު ވެސް ސަރުކާރުގެ އެއްވެސް އެހީތެރިކަމެއް ނުލިބޭ. މިތާންގަ ބޭސް ފަރުވާއެއް ވެސް ނުލިބޭ. ކުޑަކުދިންނާ ބަލި މީހުންނަށް ފަރުވާއެއް ވެސް ނުލިބޭ،" ކޭމްޕުގައި ހުރި ދިވެއްސަކު ބުންޏެވެ.

އަލްހަވުލް ކޭމްޕުގައި ކުރިން ތިބީ 46 ދިވެހިންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 33 ކުޑަކުދިން ހިމެނެއެވެ. ދެން ބާކީ ތިބީ އަންހެންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ބަަލި މީހުންގެ އަދަދުވެސް ވަރަށް ގިނައެވެ.

ދާދިފަހުން ދެ ކުޑަކުއްޖަކު މަރުވެސް ވެއްޖެއެވެ.

އެ ކޭމްޕުގައި މިހާތަނަށް މަރުވި 260 މީހުންގެ ތެރެއިން 211 މީހުންނަކީ ކުޑަކުދިންނެވެ.

މުޅި ކޭމްޕުގައި 50 ގައުމަކުން 63،000 މީހުން އެބަތިއްބެވެ.

މައްސަލާގައި ދެބަސް ވުން:

ސީރިއާގެ ރެފިއުޖީ ކޭމްޕުގައި ތިބި މީހުންގެ ވާހަކަ ދެއްކުމުން އެކަމާ ރުޅި އަންނަ މީހުން ވަރަށް ވެސް ގިނައެވެ. ސޯޝަލް މީޑިއަގައި ދެކެވޭ ވާހަކަ ތަކުންވެެސް އެކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ސާފެވެ.

އަވަށްޓެރި ސްރީލަންކާގައި އިސްލާމިކް ސްޓޭޓު، އައިއެސް ޖަމާއަތުން ދިން ހަމަލާއެކު "ސީރިއާއަށް ދިޔަ ދިވެހިންނޭ" ބުނުމުންވެސް ގައިން ހީބިހި ނަގާ މީހުން ގިނަވާނެއެވެ.

ނަމަވެސްް އެމީހުންގެ އާއިލާތަކުން ވެސް އެދެނީ ސީރިއާގައި ތިބި ދިވެހިން ކުށްވެރިވާ ނަމަ އެކަމަށް އަދަބު ދީފައި ނަމަވެސް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭށެވެ. ކުށެއް ކުރުމަކީ އެމީހުންގެ އިންްސާނީ ހައްގުން މަހުރޫމު ވާނެ ކަމެއް ނޫންކަމަށް އާއިލާތަކުން ބުނެއެވެ.

"އެމީހުންނަށް ސަރުކާރުން އަދަބު ދިނަސް ވެސް އެންމެ ރަނގަޅު. އެހެން ނަމަވެސް އެމީހުންނަށް އަޅާ ނުލައި ދޫކޮށްލާފައި އެހެން ބޭތިއްބޭނީ ކިހިނެއްތޯ؟ ކުޑަކުޑަ ތުއްތު ކުދިންވެސް އެބަތިބި،" ސީރިއާގައި ތިބި ދިވެހިންގެ އާއިލާ މީހަކު ބުންޏެވެ.

Syrigai thibi dhivehinge haalathu aailaage dhulun https://t.co/dkXV4OoApt

— CNM (@cnm_mv) May 2, 2019

ރާއްޖޭގައި އެކަށީގެންްވާ ފަރުވާ ދެވިދާނެބާ؟

މީގެ ކުރިން ވެސް މިފަދަ ބައެއް މައްސަލަތަކާ ދިވެހި ސަރުކާރާ ކުރިމަތިވިއެވެ. އެގޮތުން ހިމަންދޫގައި ހިނގާދިޔަ ހަމަނުޖެހުންތަކާއި، ޕާކިސްތާނުގެ ވަޒީރުސްތާނުގައި ތިބި ދިވެހިންގެ ބަޔަކު މާލެ ގެނެސް ޖަލަށްލައި ރިހެބިލިޓޭޓް ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރިއެވެ. ނަމަވެސް އެކަމުގެ ނަތީޖާ އެންމެ ފުރުހަމައެކޭ ނުދެންނެވޭނެއެވެ. ސަބަބަކީ ސަރުކާރުން "ރިހެބިލިޓޭޓް ވެއްޖެ" ކަމަށް ބުނެ ދޫކޮށްލި ބަޔަކު އަނެއްކާވެސް ފުރައިގެން ހަނގުރާމައަށް ގޮސްފައިވާތީއެވެ.

ޒަމާން ބަދަލުވެއްޖެއެވެ. ފަސް އަހަރުން ފަސް އަހަރުން ވެރިކަންވެސް، މަޖިލީސް ވެސް ބަދަލުވެއެވެ. ލޯކަލްް ކައުންސިލްތައްް ވެސް ބަދަލުވެއެވެ. އެތަންތަނުގައި ތިބި މީހުންވެސް ބަދަލުވެއެވެ. ނަމަވެސް އަދިވެސް ހަރުކަށި ފިކުރުގެ މީހުންނަށް ދިމާވާ މައްސަަލަތަކަށް ހައްލު ހޯދައިދޭނެ ރަނގަޅު ގާނޫނީ އޮނިގަނޑެއް ވެސް އަދި އެކަށީގެންވާ މުއައްސަސާތަކެއްވެސް ދިވެހިރާއްޖެއަކު ނެތެވެ.

ގާނޫނީ އޮނިގަނޑު ހަރުދަނާކޮށް، އުމްރާނީގޮޮތުން ކުރަންޖެހޭ މަސައްކަތްތައް ކޮށްގެން ނަމަވެސް، އެއްވެސް ދިވެއްސަކު ހާލުގައި ޖެހިފައި ތިބި ނަމަ އެބަޔަަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުން ދިވެހި ދައުލަތުގެ މައްޗަށް ޒިންމާއަކަށް ވާނެއެވެ. ގާނޫނު އަސާސީގައި ވެސް ބުނަނީ އެންމެނަށް ހަމަހަމަވާން ޖެހޭނެކަމަށެވެ.