ދިވެހި ބްލޮގަރ އަދި ހިއުމަން ރައިޓްސް ޑިފެންޑަރ ޔާމީން ރަޝީދު މަރާލާފައިވާ މައްސަލައިގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުން 2 މީހެއްގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވާކަމަށް އަދި 4 މީހަކުގެ ކުށް ސާބިތުނުވާކަމަށް 19 ޖެނުއަރީ 2022 ވަނަ ދުވަހުގައި ވަނީ ނިންމާފައެވެ.
ޔާމީން ރަޝީދު (29 އަހަރު، ސ. ފޭދޫ ޗަނބޭލީގެ) ވަނީ 2017 އޭޕްރީލް 23 ވަނަ ދުވަހު އަނިޔާވެރި ގޮތަކަށް މަރާލާފައެވެ. މިމައްސަލައިގައި ކްރިމިނަލް ކޯޓުގެ ޝަރީއަތް ފަށާފައިވަނީ 2017 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެތެރޭގައެވެ. 19 ޖެނުއަރީ 2022 ވީ ބުދަ ދުވަހު ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ވަނީ އިސްމާޢީލް ހައިޝަމް ރަޝީދު އަދި އަހުމަދު ޒިހާން އިސްމާޢީލްގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުވާކަމަށާއި ހުސައިން ޒިޔާދު އާއި ހަސަން ޝިފާޒްއާއި މުޙައްމަދު ދިފްރާން އާއި އިސްމާޢީލް ރަޝީދުގެ މައްޗަށް ދަޢްވާ ކޮށްފައިވާ ކުށް ސާބިތުކުރެވޭވަރުގެ ހެކި ހުށައަޅާފައި ނުވާކަމަށް ނިންމައި އެ ހަތަރު މީހުން މިނިވަން ކޮށްފައެވެ.
މިކަމާގުޅިގެން އޭޑީއެމް އިން މިއަދުވަނީ ނޫސްބަޔާނެއް ނެރެފައެވެ.
ޔާމީން ރަޝީދު މަރާލިކަމުގެ ކުށް ސާބިތުވެފައިވާ ދެމީހުންގެ މައްޗަށް ކޮށްފައިވާ ޙުކުމަކީ އުމުރަށް ޖަލަށްލުމެވެ. ޤިޞާޞް ގެ ބައި ފުރިހަމަކުރުމަށްޓަކައި ކޯޓުން ޔާމީން ރަޝީދުގެ ވާރިސުންގެ ބަސް ހޯދިއެވެ. ޔާމީން ރަޝީދުގެ މަންމަ އެދުނީ މަރަށް މަރު ހިފުމުގެ ބަދަލުގައި މަރުގެ ދިޔަ ނެގުމަށެވެ.
"އަހަރެންގެ ދަރިފުޅުގެ ފުރާނައަކީ އަގުކުރެވޭނެ އެއްޗެއް ނޫން. ޔާމީންއަކީ މަރަށް މަރު ހިފުމާ ދެކޮޅަށް ވަކާލާތުކުރި މީހެއް. އެހެންކަމުން އޭނާގެ ނަމުގައި މީހަކުގެ ފުރާނަ ހިފާކަށް އަހަރެން ނޭދެން. ކޮންމެ އިންސާނަކަށްވެސް ދިރިހުރުމުގެ ޙައްޤަކީ އަސާސީ ޙައްޤެއްކަމަށް ޔާމީން ޤަބޫލުކުރި، އަދި އަހަރެން އެކަމަށް އޭނާއަށް ވަރަށް ތަޢުރީފުކޮށް ޤަދަރުކުރަން." – (މަރިޔަމް ޝަފީޤާ) ޔާމީން ރަޝީދުގެ މަންމައާ ހަވާލާދީ އޭޑީއެމް އިން ބުނެފައިވެއެވެ.
"ޔާމީންގެ އާއިލާއިން ވަނީ އެކަމަށް ކަނޑައަޅާފަވާ މުއްދަތުގެތެރޭގައި ކުށް ސާބިތުކޮށް ނުދެވުނު މީހުންގެ މައްސަލަ އިސްތިއުނާފު ކޮށްދިނުމަށް ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުގައި މިއަދު އެދިފައެވެ. އަދި ގަދަކަމުން ގެއްލުވާލާފައިވާ ނޫސްވެރިޔާ އަޙްމަދު ރިލްވާން އަބްދުﷲ ވަގަށްނެގި ކަމުގެ ދަޢްވާ އުފުލި މީހުން 2018 ވަނަ އަހަރުގައި ކޯޓުން މިނިވަން ކުރުމުން އެމައްސަލަ އިސްތިއުނާފު ކޮށްފައި ނުވާކަން ފާހަގަ ކުރަމެވެ." މިއަދު އޭޑީއެމް އިން ނެރުނު ނޫސްބަޔާނުގައި ވެއެވެ.
އެ ޖަމިއްޔާއިން ބުނެފައިވަނީ ޝަރީއަތުން ފާހަގަކުރެވުނު ކަންތައްތަކަށް ބަލާއިރުގައި، ޔާމީން ރަޝީދު މަރާލާފައިވާ މައްސަލައިގައި ހިންގާފައިވާ ތަޙްޤީޤު އަދި ތުހުމަތުކުރެވޭ މީހުންގެ މައްޗަށް ދަޢްވާ އުފުލާފައިވަނީ ތަޢައްޞަބުން އެއްކިބާވެގެން، އެކަށީގެންވާ ޕްރޮފެޝަނަލް ކަމާއެކުގައި ކަމަކަށް ޤަބޫލެއް ނުކުރެވޭ ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން ޔާމީން ރަޝީދު މަރާލި މައްސަލަ ފުރިހަމައަށް ތަޙްޤީޤުކޮށް ނިންމާ، ލަސްނުކޮށް ދަޢްވާ އުފުލުމަށްޓަކައި ފޮނުވުމަށް މަރު ކޮމިޝަނަށް ގޮވާލާ ކަމަށްވެސް ބަޔާނުގައިވއެވެ.
ޝަރީއަތާ ގުޅިގެން އާއިލާއިން ފާހަގަކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް
- މައްސަލައާއި ގުޅިގެން ދައުލަތުން ދަޢްވާ އުފުލާފައިވާ 6 މީހުންގެ މައްޗަށްވެސް އުފުލާފައިވަނީ އެއް ދަޢްވާއެކެވެ. އެއީ ޤަސްތުގައި މީހަކު މެރިކަމުގެ ދަޢްވާއެވެ. މިއީ ޔާމީން ރަޝީދު މެރުމުގައި އެހީތެރި ވެދީފައިވާ މީހުން މިއަދު ކުށުން ބަރީއަވެގެން ސަލާމަތްވާން ދިމާވި އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލައެވެ. ޔާމީން ރަޝީދުއަށް ޖިސްމާނީ ގޮތުން ސީދާ ހަމަލާދިން މީހުން ނޫން އެހެން މީހުންގެ މައްޗަށް މީހަކު މެރުމަށް އެހީތެރިވެދީ، އެކަމުގައި ބައިވެރިވީކަމުގެ ދަޢްވާ އުފުލާފައި ނެތްކަން ޝަރީއަތުންވެސް ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ. ދައުލަތުގެ ފަރާތުން މައްސަލައިގައި ކަންތައްތައް ކުރަމުން ގޮސްފައިވާ ގޮތާމެދު އާއިލާއިން ކަންބޮޑުވެގެން މައްސަލައިގެ ސީރިއަސްކަމަށް ބަލާ، ދައުލަތުގެ ފަރާތުން ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލް ކޯޓުގައި ވަކާލާތު ކޮށްދެއްވުމަށް އެދުމުން އެކަމަށްވެސް ވަނީ އިންކާރު ކޮށްފައެވެ.
- ޝަރީއަތަށް ހުށައަޅާފައިވާ ހެކިތަކަށް ބަލާއިރުގައި ކޮންމެހެން ހުށައަޅަންޖެހޭނެ ފަދަ ފޮރެންސިކް ހެކި ހުށައަޅާފައި ނުވާކަމާއި، 'ޗެއިން އޮފް ކަސްޓަޑީ' ގައި މައްސަލަތަކެއް ހުރިކަމަށް ޝަރީއަތުން ފާހަގަ ކޮށްފައިވެއެވެ. ޝަރީއަތަށް ހުށައަޅާ ހެކިތަކަކީ މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް ސަރވިސްއާއި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުގެ ބެލުމުގެ ދަށުން ކޯޓަށް ހުށައަޅާ ތަކެތި ކަމަށް ވާއިރުގައި މިފަދަ މައްސަލަތައް ދިމާވުމަކީ އިންސާފަށް ކަނޑައެޅިގެން ހުރަސް އެޅޭ ކަންތައްތަކެވެ.
- ޝަރީއަތް ދިގުދެމިގެންދާފަދަ އެތައް ކަންތައްތަކެއް ދިފާއީ ވަކީލުންގެ ފަރާތުން ފެނިގެން ގޮސްފައިވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ދައުލަތުގެ ވަކީލުން އަދި ކޯޓުންވެސް އެކަށީގެންވާ ގޮތަކަށް އެކަން ހުއްޓުވަން މަސައްކަތް ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން މޯލްޑިވްސް ކަރެކްޝަނަލް ސަރވިސްއިން ބަންދުގައި ތިބި މީހުން ކޯޓަށް ހާޒިރުކޮށް ނުދެވުނު ފަހަރު ތަކަކީވެސް ޝަރީއަތް ދިގުދެމެން ދިމާވި ކަމެކެވެ.
- ޔާމީން ރަޝީދު މެރުމަށް އަންގާ، އެކަމަށް ޚަރަދުކުރި ބަޔަކު ހޯދާ، ތަޙްޤީޤުކޮށް އަދި ދަޢްވާ އުފުލާފައި ނުވާކަން ފާހަގަކު ރަމެވެ. އޭނާއަށް މަރުގެ އިންޒާރުތައް ދިނުމަށް ހިތްވަރުދިންކަމަށް ބެލުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް ބައެއް ދީނީ ޢިލްމުވެރިން އަދި ބިރުދެއްކުމާއި ނަފުރަތު އުފެއްދުމުގެ މާހައުލު އުފައްދާފައިވާ ބަޔަކުގެ މައްސަލަވެސް މިތަޙްޤީޤުގައި ހިމަނާފައެއް ނުވެއެވެ. 2011 އަދި 2012 ވަނަ އަހަރުގެތެރޭގައި ޔާމީން ރަޝީދަށް މަރުގެ އިންޒާރު ދީފައިވާ ސިޔާސީ އެކްޓިވިސްޓެއްކަމަށްވާ ޒާހިދު ރަމީޒު ކޯޓަށް ހާޒިރުކުރެވިފައި ނުވާކަންވެސް ފާހަގަ ކުރެވެއެވެ.
- 2017 ވަނަ އަހަރާއި 2018 ވަނަ އަހަރުގެތެރޭގައި އޭރުގެ ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްގެ އެދުމަށް ޝަރީއަތުގެ އިބްތިދާޢީ އަޑުއެހުންތައް ސިއްރު ކޮށްފައިވެއެވެ.
- ހެކިބަސްދޭން ތިބި މީހުންގެތެރެއިން 4 މީހަކަށް ބިރުދައްކާފައިވާކަމަށް ބުނެ ހެކިބަސް ދިނުމަށް އިންކާރުކޮށްފައިވެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ހެކިންނަށް ބިރުދެއްކުމުގެ މައްސަލައެއް ތަޙްޤީޤުކޮށް، ދަޢްވާއެއް އުފުލާފައެއް ނުވެއެވެ.
- 2011 އަދި 2012 ވަނަ އަހަރުގެތެރޭގައި ޔާމީން ރަޝީދަށް މަރުގެ އިންޒާރު ދީފައިވާ ސިޔާސީ އެކްޓިވިސްޓެއްކަމަށްވާ ޒާހިދު ރަމީޒު ކިޔާ މީހަކު ކޯޓަށް ހާޒިރުކުރެވިފައި ނުވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.
- ޝަރީއަތް ފެށިގެންގޮސް ނިމުމާ ހަމައަށް ދިޔައިރުގައި މައްސަލަ ބައްލަވާ ފަނޑިޔާރު ވަނީ 3 ފަހަރުމަތިން ބަދަލުވެފައެވެ. މިއީވެސް ޝަރީއަތް ދިގުދެމުމަށް މެދުވެރިވީ ސަބަބެކެވެ.
"ހަމައެކަނި އެކި ދިމާއިން އައިސްފައިވާ 6 ޒުވާނުން ގުޅިގެން މީހަކު މެރުމަށް ރާވާ، އޭނާ މެރުމަށްފަހުގައި އެކަމުން ރެކެވޭނެ ކަމަކަށް އަހަރެންނަކަށް ޤަބޫލެއް ނުކުރެވޭ. ފަސް އަހަރު ވާއިރުގަވެސް މިކަމުގެ ފަހަތުގައި ތިބި ބަޔަކު ފުލުހުންނަށް ނުހޯދެނީ ކިހިނެއްވެގެންކަން އަހަރެން ބަލަން ބޭނުން. (މައްސަލައިގައި ހިމެނޭ) އެމީހުންނަށް އެކަށީގެންވާ ގޮތަށް ދަޢްވާ އުފުލާފައި ނުވަނީ ކިހިނެއްވެގެން؟ ޕީޖީ އޮފީހުން ފަސޭހަ ގޮތް ޚިޔާރުކުރީ ކީއްވެ؟" – އާއިޝަތު ރަޝީދު، ޔާމީން ރަޝީދުގެ ދައްތައާ ހަވާލާދީ އޭޑީއެމް އިން ބުނެފައިވެއެވެ.
