ކެންސަރު ބަލީގެ ދުވަހާއި ގުޅިގެން ހެލްތު ޕްރޮޓެކްޝަން އޭޖެންސީ (އެޗްޕީއޭ) ނެރުނު ބަޔާނުގައި ވާގޮތުން، ޑަބްލިއުއެޗްއޯގެ 2020 ވަނަ އަހަރުގެ ތަފާސް ހިސާބުތަކުގައި ރާއްޖޭގައި މަރުވާ މީހުންގެ 17 އިންސައްތަ އަކީ ކެންސަރު ބަލި މީހުންކަމަށް ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ. އަދި ރާއްޖޭގައި އެންމެ ގިނައިން މީހުން މަރުވާ ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި ކެންސަރު ހިމެނެ އެވެ.
ރާއްޖޭގައި ފިރިހެނުންނަށް އާންމުކޮށް ޖެހޭ ކެންސަރުގެ ވައްތަރުތަކުގެ ތެރޭގައި:
- ފުއްޕާމޭ
- ޕްރޮސްޓޭޓް
- ކޮލޮރެކްޓަލް
- ބަނޑާއި ފުރަމޭގެ ކެންސަރު
ރާއްޖޭގައި އަންހެނުންނަށް އާންމުކޮށް ޖެހޭ ކެންސަރުގެ ވައްތަރުތަކުގެ ތެރޭގައި:
- އުރަމަތީ ކެންސަރު
- ކޮލޮރެކްޓަލް
- ފުއްޕާމޭ
- ރަހިމުގެ ދޮރަށް ޖެހޭ ކެންސަރު
- ތައިރޮއިޑް ކެންސަރު
ކެންސަރު ބައްޔަކީ ހަށިގަނޑުގެ ތެރޭގައި ސެލްތައް އުފެދޭ އުފެދުން ކޮންޓްރޯލުން ނެއްޓި، އާދަޔާ ހިލާފަށް ގިނައިން ސެލް އުފެދުމުން ޖެހޭ ބަލިބަލީގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ ބައްޔެކެވެ. ކެންސަރު ހަށިގަނޑުގެ ކޮންމެ ތަނެއްގައި ވެސް އުފެދިދާނެ އެވެ. އަދި އަވަސް ފަރުވާއެއް ނުހޯދިއްޖެނަމަ ކެންސަރު އުފެދިފައިވާ ސަަރަހައްދުގެ ޓިޝޫތަކާއި ސެލްތައް ކޮންޓްރޯލެއް ނެތި ބޮޑުވެ ހަށިގަނޑުގެ އެހެން ބައިތަކަށް ފެތުރިގެންދެ އެވެ.
އެޗްޕީއޭއިން ބުނިގޮޮތުގައި ކެންސަރު ބަލި ޖެހުމަށް މަގުފަހިވާ ސަބަބުތައް ގުޅިފައި ވަނީ ދިރިއުޅުމުގެ އާދަކާދަ އާއި ވައްޓަފާޅި އާއެވެ. އޭގެތެރޭގައި:
- ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލު ކުރުމާއި ދުންފަތުގެ ދުމަށް ހުށަހެޅުން
- ކެއިންބުއިމުގެ ނުރަނގަޅު އާދަތައް
- ދުފުން
- އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް ހެލިފެލިވެ ކަސްރަތުކޮށް ނޫޅުން
- ބަނގުރާ ބުއިން
- އަތްވަށް ހުށަހެޅުން
ކެންސަރުން ރައްކާތެރިވެވިދާނެ ގޮތްތައް:
- ހެޕެޓައިޓިސް ބީ އާއި ހިއުމަން ޕެޕިލޯމާ ވައިރަސް ވެކްސިން ޖެހުން
- އަވިން ރައްކާތެރިވުން
- ދަރިފުޅަށް ގާތުން ކިރުދިނުން
- ރައްކާތެރި ގޮތުގައި ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުން
- ކެއުމުގައި މޭވާ އާއި ތަރުކާރީ ވީހާވެސް ގިނައިން ބޭނުން ކުރުން
- ގަވާއިދުން ކަސްރަތުކޮށް ބަރުދަން އެއްވަރެއްގައި ހިފެހެއްޓުން
- ގަވާއިދުން ކެންސަރު ބައްޔަށް ސްކްރީން ކުރުން
- ވައި ތަގައްއްޔަރު ވުން ކުޑަކުރުމާއި ވައި ނުސާފު ވަގުތުތަކުގައި ރައްކާތެރިވުން
މި އަހަރު ކެންސަރު ދުވަހަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ޝިއާރަކީ "ފަރުވާގެ ފަރަގު ކުޑަކުރަމާ" މިއެވެ.
