މެންބަރުން މިގޮތަށް އެދިލެއްވީ، މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާފައި އޮތް ސްކޭމްގެ މައްސަލަތަކުގައި ބޭންކު އެކައުންޓުތަކުގައި ދައުރުވާ ފައިސާ ކޯޓު އަމުރަކާ ނުލާ، ފުލުހުންނަށް ހުއްޓުވޭގޮތަށް ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނަށް ގެންނަ އިސްލާހަށް ބަހުސް ކުރައްވަމުން ނެވެ.
މި އިސްލާހު ހުށަހަޅާފައިވަނީ ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ 73 ވަނަ މާއްދާގެ (ހ) އަށެވެ. އެ މާއްދާގައިވަނީ އެކައުންޓުގައިވާ ފައިސާ ހިފެހެއްޓުމާއި އެ ފައިސާއިން މުއާމަލާތްކުރުން ހުއްޓުވުމެވެ.
މިހާރު އޮންނަ ގޮތުން ނަމަ ޖިނާއީ ބޮޑު ކުށެއް ފާހަގަވާކަމަށްވާނަމަ އެ އެކައުންޓުގައިވާ ފައިސާ، ވަކި މުއްދަތަކަށް ހިފެހެއްޓުމަށް އަމުރެއް ނެރެވޭނީ ކޯޓު އަމުރަކަށް ނުވަތަ ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ އިދާރާއަކަމަށެވެ.
ބިލް ހުށަހެޅުއްވި ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު އިބްރާހީމް ވިދާޅުވީ ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި ސްކޭމްގެ މައްސަލަތަކުގައި އެތައް ރައްޔިތުންގެ ފައިސާ ގެއްލިގެން ހިނގައްޖެ ކަމަށެވެ. އަދި ރައްޔިތުން ސްކޭމްގެ މައްސަލަތަކަށް އިތުރަށް ހޭލުންތެރިވާން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.
މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި އެ އިސްލާހުގެ ބިލުގެ ބަހުސްކުރިއަށް ދިޔަ ވަގުތު މާމިނގިލި ދާއިރާގެ މެންބަރު ގާސިމް އިބްރާހީމް ވިދާޅުވީ، މިއަދު ރާއްޖޭގައި ނަހަމަ ގޮތުގައި އެއް އެކައުންޓުން އަނެއް އެކައުންޓަށް ފައިސާ ފޮނުވާ މައްސަލަ އިންތިހާއަށް މައްޗަށް ގޮސްފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި، އެހާވަރަށް ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމުތަކުގައި ސްކޭމްތައް ހިންގާ ވާހަކައެއް ނީވޭ ކަމަށް ވެސް ގާސިމް ވިދާޅުވިއެވެ.
މީގެ ކުރިން ބޭންކަށް ގޮސް، ބޭންކު ޗެކު މެދުވެރިކޮށް ފައިސާ އެއް އެކައުންޓުން އަނެއް އެކައުންޓަށް ޖަމާކުރި ޒަމާނުގައި އެފަދަ މައްސަލަތަކެއް ނޫޅޭ ކަމަށް ވެސް ގާސިމް ވިދާޅުވިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޓެކްނޮލޮޖީ ކުރިއަރައިގެން ގޮސް، [އޭޓީއެމް] މެޝިންތަކާއި ކްރެޑިޓް ކާޑުތައް ބޭނުންކޮށްގެންނާއި ރައްޔިތުންނަށް ފަސޭހަ ގޮތްގޮތަށް ފައިސާ ޖަމާކުރެވެން ފެށުމުން މި މައްސަލަތައް ދިމާވެގެން އުޅެނީ ކަމަށް ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ލީޑަރު ގާސިމް ވިދާޅުވި އެވެ.
ގާސިމް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، އެ ސްކޭމްތަކުގެ ޒިންމާ ނަގަންޖެހޭނީ ބޭންކުތަކުން ކަމަށެވެ. އަދި، އެކަމަށްޓަކައި ބޭންކިން ގާނޫނަށް އިސްލާހުތަކެއް ގެންނަންޖެހޭ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.
މި އިސްލާހަށް ބަހުސްކުރައްވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މާފަންނު އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު އިބްރާޙީމް މުހައްމަދު ވިދާޅުވީ، ހުށަހަޅާފައި އޮތީ ވަރަށް ރަނގަޅު އިސްލާހެއް ނަމަވެސް އެއަށް އިތުރުކޮށްލަންޖެހޭ ކަމެއް އެބައޮތް ކަމަށެވެ.
އެގޮތުން، ވައްކަމެއް ނުވަތަ ސްކޭމެއް ހިންގައި ނިމިގެންދާއިރު، އެކަން ކުރާ ފަރާތުގެ އިތުރުން އެކަން ރައްދުވާ ފަރާތް ވެސް ހިމެނޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި، ސްކޭމްގައި ޖެހޭ މީހުން ޖެހެނީ ދަހިވެތިކަމުގެ ސަބަބުން ކަމަށް ވެސް އިބްރާހީމް ވިދާޅުވި އެވެ.
އިބްރާހީމް އިތުރަސް ވިދާޅުވީ އެގޮތަށް އަދަބު ކަނޑައެޅިއްޖެނަމަ ރައްޔިތުން ޒިންމާދާރު ކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން، ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނަށް މި އިސްލާހު ގެނެވޭއިރު، އެ ކަމަށް ވިސްނާލުމަށް އޭނާ ވަނީ އެދިވަޑައިގެންފައެވެ.
ޖިނާއީ އިޖުރާއަތުގެ ބިލަށް ބަހުސް ކުރައްވަމުން ކެންދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މައުރޫފް ޒާކިރު ވިދާޅުވީ ލިންކުތަކަށް ފިއްތާލާއިރު ތިމަންނާ ގޮސް މި ވެއްޓެނީ އަނދަވަޅަކަށް ކަމެއް ގިނަ ފަހަރު ރައްޔިތުންނަށް ނޭނގެއެވެ. އެގޮތުން ރީތި އަންހެން ކުއްޖެއްގެ ފޮޓޯއެއް ލުމަށްފަހު ފޮނުވާލާ ލިންކަށް ފިއްތާލާއިރު ބައެއް މީހުން ވިސްނާނުލުމުގެ ސަބަބުން އަނގަވަތަށް ވެއްޓޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ބިލަށް ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ތިނަދޫ ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު ސައުދުﷲ ހިލްމީ ވިދާޅުވީ ގާނޫނަށް ހުށަހަޅާ އިސްލާހުން ސްކޭމް ހިންގުން ހުއްޓުވުމަށް ބޮޑު ބާރަކަށް ވެގެންދާނެކަމަށެވެ.
ބިލަށް ބަހުސްކުރައްވަމުން ހުޅުމާލޭ އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު ހުސައިން ޝަރީފް (ހުސެންބެ) ވިދާޅުވީ ސްކޭމްގެ ގިނަ މައްސަލަތައް ހިނގާފައި ވަނީ ބީއެމްއެލުންކަން ފާހަގަކުރައްވަމުން ހުސެންބެ ވިދާޅުވީ ބޭންކު ނިޒާމުގެ ތެރެއިން މިހާރު ބޭނުން ކުރަމުންދަނީ ޑިޖިޓަލް ވޮލެޓު ނުވަތަ ޓްރާންސްފާތައް ކަމަށާއި ރާއްޖޭގައި މިކަން ހިނގާ ގޮތަށް ނަޒަރު ހިންގާލުން ވެސް މުހިންމު ކަމަށެވެ.
މި ފަހަކަށް އައިސް ސްކޭމްގެ މައްސަލަތައް ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެފަ އެވެ. މިދިޔަ އަހަރު އޮޅުވާލައިގެން ފައިސާ ހޯދުމުގެ 1،661 މައްސަލައެއް ފުލުހަށް ރިޕޯޓުކޮށްފައިވާއިރު އެ ސްކޭމްތަކުން 20 މިލިއަން ރުފިޔާ ގެއްލިފައިވާ ކަމަށް ފުލުހުންގެ އިދާރާގެ ތަފާތު ހިސާބު ދައްކަ އެވެ.
ގާނޫނުގެ 73 ވަނަ މާއްދާއަށް ހުށަހެޅުއްވި އިސްލާހުގެ އިބްތިދާއީ ބަހުސްގައި މިއަދު ހިތަދޫ މެދު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަހްމަދު އަޒާން މިއަދު ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގައި ސްކޭމްތައް ހިންގާފައި ހުންނަނީ ކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ގިނަ އެކައުންޓުތަކަށް ފައިސާ ފޮނުވައިގެން ކަމަށެވެ.
އަޒާން ވިދާޅުވީ އެހެން ގައުމުތަކުގައި އެ މައްސަލަ ހައްލުކުރަނީ ބޭންކިން ނިޒާމްގެ ތެރެއިން ކަމަށެވެ.
ސްކޭމްގެ މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް (ބީއެމްއެލް)ގެ އެކައުންޓުތަކުން ވެރިފަރާތަށް ނޭނގި ފައިސާ ކެނޑޭ މައްސަލަތަކުގައި މުވައްޒަފުންގެ ބައިވެރިވުމެއް ނެތް ކަމުގެ ޔަގީންކަން މީގެ ކުރިން ބޭންކުން ވަނީ ދީފައެވެ.
މަޖިލީހުގެ އެސްއޯއީ ކޮމިޓީއަށް ހާޒިރުވެ، ބޭންކުން މިދިޔަ ހަފުތާގައި ބުނީ މިއަހަރު ޖުމްލަ 1400 ސްކޭމް މައްސަލަ ހުށަހަޅައިފައިވާއިރު އޭގެ ތެރެއިން 700 މައްސަލަ ހުށަހަޅައިފައިވަނީ ދެވަނަ ކުއާޓަރުގައި ކަމަށެވެ.
ސްކޭމް މައްސަލަތައް ބޮޑުވެފައިވާއިރު، މި އަހަރު ތެރޭގައި ވެސް އެތައް މިލިއަން ރުފިޔާއެއް ހިމެނޭ ސްކޭމްގެ މައްސަލަތަކެއް ފުލުހުންނަށް ރިޕޯޓްކޮށްފައިވެ އެވެ. އަދި އެފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ފައިސާގެ ބޮޑު ބައެއް ފުލުހުން އަނބުރާ ހޯދި އެވެ. ފުލުހުންގެ ހިސާބުތަކުން ދައްކާ ގޮތުން އެވްރެޖު ގޮތެއްގައި ސްކޭމް ކޮށްގެން ދުވާލަކު 6 މައްސަލަ ހުށައަޅައެވެ. އެއީ މަހަކު 192 މައްސަލައެވެ.
- އިތުރަށް ކިޔާލަން: ހެކްކުރުމާއި ސައިބާ ކްރައިމް ގާނޫނުލްއުގޫބާތުގައި ކުށަކަށް ހަދަނީ
